گروه دانشگاه خبرگزاری فارس- بورس تحصیلی کمکهای مالی یا همان کمک هزینههای تحصیلی است که معمولا از سوی دانشگاهها، دولتها، افراد خیر و مؤسسات علمی در اختیار دانشجویان واجد شرایط قرار میگیرد. دانشجویانی که از بورس تحصیلی استفاده میکنند در واقع به جای پرداخت هزینه برای تحصیل خود، کمک هزینه تحصیلی دریافت میکنند که نیازی به بازپرداخت آن نیست.
بورس تحصیلی کمک هزینه تحصیل و زندگی افراد با استعداد است. به افرادی که موفق به دریافت بورس تحصیلی می شوند «بورسیه» میگویند.
کشورهای توسعه یافتهای که با کاهش جمعیت رو به رو هستند معمولاً برای جذب نیروی انسانی اقدام به اعطای بورس تحصیلی میکنند.
بورسهای تحصیلی نیز معمولاً در مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) در نظر گرفته میشوند اما داوطلبان با داشتن شرایطی میتوانند نسبت به اخذ آن در مقطع کارشناسی نیز اقدام کنند.
به دلیل هزینههای بالا که زندگی و تحصیل در خارج از کشور در پی دارد اکثر داوطلبان سعی دارند تا با اخذ بورس تحصیلی در خارج از کشور ادامه تحصیل دهند. اما این بورسهای تحصیلی به دو دسته تقسیم میشوند، دسته اول بورس تحصیلی، بدون توقع انجام هیچگونه فعالیتی از دانشجویان به آنها پرداخت میشود. دانشجویانی هم که موفق به دریافت بورس تحصیلی دسته دوم میشوند باید در کنار تحصیل خود فعالیتهای جانبی دیگری را نیز انجام دهند.
انواع بورس تحصیلی
بورس و کمک هزینه تحصیلی بدون انجام فعالیتهای جانبی
دریافت بورس تحصیلی بدون انجام فعالیتهای جانبی نیز خود شامل چند دسته میشود. نوع اول آن، بورس تحصیلی فول فاند (full fund) است. در این بورس تحصیلی هزینههای تحصیل و زندگی دانشجوی بورسیه به طور کامل پرداخت میشود. به همین دلیل است که رقابت زیادی برای دریافت این بورسیه میان دانشجویان وجود دارد.
نوع دیگر این بورسها به این صورت است که تنها بخشی از هزینههای تحصیل دانشجویان به صورت درصدی و یا پولی به آنها تعلق میگیرد. به طور مثال ممکن است هزینه تحصیل آنها را ۵۰ درصد کاهش دهند یا معادل این مبلغ را به طور نقدی به آنها پرداخت کنند. این نوع بورسیه نیز porital fund نامیده میشود.
بورسهایی نیز هستند که مدت زمان مشخصی دارند (مثلا یک سال) و دانشجویان پس از اتمام زمان مورد نظر باید نسبت به تمدید آن اقدام کنند. اما به طور کلی دانشجویان بورسیه نیازی به باز پرداخت این هزینهها و یا انجام فعالیتی در قبال آن نخواهند داشت.
اصلیترین بورسهایی که دانشجویان در صورت اخذ آنها نیازی به انجام و ارائه فعالیتهای جانبی نخواهند داشت به شرح زیر است.
بورس یا فلوشیپ تحصیلی: این نوع بورس معمولاً برای تشویق دانشجویان به ادامه تحصیل به آنها داده میشود و اخذ آن ملزم به داشتن شرایط خاصی نیز است. فلوشیپ تحصیلی دارای مدت زمان مشخصی است و دانشجو پس از پایان مهلت آن در صورت داشتن شرایط مورد نیاز باید نسبت به تمدید آن اقدام کند.
این نوع کمک مالی به دانشجویان همه مقاطع تحصیلی و همچنین همه رشتهها تعلق میگیرد هر چند که میزان اختصاص آن به مقطع دکتری بیشتر از سایر مقاطع است. فلوشیپ تحصیلی علاوه بر هزینههای تحصیل ممکن است هزینه زندگی دانشجویان بورسیه را نیز پوشش دهد.
تحصیل رایگان: یکی از امتیازاتی که به عنوان تشویق برای برخی از دانشجویان در نظر گرفته میشود تحصیل رایگان در دانشگاه است. در این نوع بورس که بیشتر شامل مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد میشود دانشگاهها تمام یا قسمتی از شهریه را برای دانشجویان بورسیه حذف میکنند.
توجه داشته باشید این بورس به عنوان یک تشویق برای دانشجویان است و صرفاً باعث حذف و یا کاهش شهریه دانشگاه مورد نظر میشود.
بورس Awards: این نوع بورس به معنی جایزه یا پاداش است و برخلاف سایر بورسها که به حساب دانشگاه محل تحصیل واریز میشوند، این بورس به حساب خود دانشجو واریز میشود. بورس Awards گاهی نیز به صورت غیر نقدی و در قالب بن کتاب، هزینه شرکت در کنفرانسهای بین المللی و… پرداخت میشود.
بورس و کمک هزینه تحصیلی به همراه انجام فعالیتهای جانبی
برای اخذ این نوع بورس، داوطلبان موظفاند در قبال دریافت کمک هزینههای پرداختی توسط دانشگاه و دولت، فعالیتهایی را نیز انجام دهند؛ در غیر این صورت مشمول استفاده از این بورس نخواهند شد.
دستیار تدریس (TA): فردی که به عنوان دستیار تدریس استاد خود انتخاب میشود، در تصحیح برگههای امتحانی، رفع اشکال دانشجویان و سایر موارد به استاد خود کمک میکند. در بسیاری از موارد با توجه به نظر دانشگاه مقصد و مسؤولان مربوطه، فردی که به عنوان TA انتخاب میشود از پرداخت بعضی از هزینه های تحصیل مانند هزینه خوابگاه، شهریه و… معاف میگردد. در برخی از دانشگاههای آمریکا نیز فردی که به عنوان دستیار استادی معرفی میشود، نه تنها از پرداخت هزینههای تحصیل معاف شده بلکه حقوقی که دریافت میکند کفاف زندگی او را نیز خواهد داد.
دستیار تحقیق (RA): اگر دانشجو به عنوان دستیار تحقیق و یا همان دستیار آزمایشگاه، در کنار استاد خود و در رشته مشابه با رشته تخصصی استادش به مطالعه و تحقیق بپردازد میتواند از جانب وی و دانشگاه حقوقی دریافت کنند.
کارآموزی: Internship یا همان کارآموزی یک نوع کار پاره وقت است که دانشجو میتواند در زمان تحصیل خود در دانشگاه یا موسسات خارج از دانشگاه به آن بپردازد و حقوق دریافت کند. حقوق دریافتی از کارآموزی با این که نسبتا پایین است اما به خوبی میتواند هزینههای تحصیل دانشجویان را پوشش دهد و نسبت به حقوق دریافتی توسط دانشجویان دستیار تحقیق یا دستیار تدریس بیشتر است.
شرایط اخذ بورس تحصیلی
دریافت بورس تحصیلی در مقاطع مختلف شرایط خاصی نیز دارد و تنها افراد واجد شرایط مجاز به استفاده از امتیازات بورس تحصیلی میباشند. این شرایط با توجه به ملاکها و معیارهای هر دانشگاه متفاوت خواهد بود.
داشتن مدرک کارشناسی و یا کارشناسی ارشد
ریز نمرات هر مقطع تحصیلی
داشتن مدرک یکی از آزمونهای زبان مانند GRE و آیلتس با نمرهای بالاتر از میانگین
داشتن توصیهنامه از اساتید مطرح مقاطع قبلی
نوشتن یک انگیزهنامه یا SOP اصولی و دقیق
سوابق تحصیلی، پژوهشی و کاری
داشتن ویزا برای کشور مورد نظر
عوامل موثر در دریافت بورس تحصیلی
داوطلبان واجد شرایط در صورتی که موارد زیر را نیز دارا باشند شانس بیشتری برای پذیرش در دانشگاه مورد علاقه خود خواهند داشت.
فرد متقاضی از دانشگاه معتبر فارغ التحصیل شده باشد
داشتن کارهای تحقیقاتی و مقاله چاپ شده در ژورنالهای معتبر
داشتن معدل بالا (البته برای برخی از دانشگاهها معدل دارای اهمیت نمیباشد و ملاک بررسی صرفاً کارهای تحقیقاتی داوطلب خواهد بود.
داشتن اختراع ثبت شده و کارهای نوآورانه و خلاقانه
در صورتی که داوطلب با استادی از دانشگاه مقصد از قبل رابطه داشته باشد و قبلاً با او کار تحقیقاتی انجام داده باشد از طریق معرفی آن استاد راحتتر میتواند پذیرش کسب کند.
سن نیز ممکن است در پذیرش دانشجوی بورسیه در دانشگاهها دارای اهمیت باشد. اکثر دانشگاهها به دنبال دانشجوهای جوان، فعال و پر نشاط هستند.
بهتر است فاصله زیادی بین دو مقطع تحصیلی داوطلب نباشد و در صورتی که چنین بود بهتر است این فاصله زمانی با کارهای پژوهشی و تحقیقاتی پر شده باشد.
نحوه و مراحل اخذ بورس تحصیلی
داوطلبانی که با توجه به دانشگاه یا دانشگاههای مورد نظر خود شرایط لازم برای دریافت بورس تحصیلی را دارا باشند، میتوانند با پیمودن مراحل زیر نسبت به دریافت بورس تحصیلی اقدام کنند.
انتخاب دانشگاه
اولین مرحله برای اخذ بورس تحصیلی انتخاب دانشگاه مقصد است که بسیار مهم و دارای اهمیت است. دانشگاهی که انتخاب میکنید باید در حوزه پژوهشی تخصصی شما باشد. بنابراین هرگاه مشاهده کردید که دانشگاهی حوزه تخصصی شما را نیاز دارد هر چه سریع تر برای ارسال درخواست خود به آن دانشگاه اقدام کنید.
معمولاً دانشگاهها در صورتی که نیاز به تخصص تازهای داشته باشند در سایت رسمی خود اعلام میکنند. شرایط اقامت و بورسیه هر دانشگاهی نیز در سایت مربوط به آن دانشگاه قابل مشاهده است. بنابراین توصیه میکنیم که ابتدا به سایت دانشگاههایی که به حوزه تخصص و تحصیل شما مرتبط هستند مراجعه کنید.
بهتر است تا به طور مداوم به سایت دانشگاههایی که واجد دریافت بورسیه تحصیلی از آن ها هستید، مراجعه کنید تا در صورت به وجود آمدن یک فرصت مناسب نسبت به دریافت پذیرش اقدام کنید.
ارسال رزومه
در صورتی که رشته مورد نیاز دانشگاه با رشته و تخصص شما هماهنگ بود، باید نسبت به تکمیل فرمهای درخواست پذیرش اقدام کنید. پس از تکمیل و ارسال فرمهای مربوطه و پاسخ گرفتن از دانشگاه مقصد، باید رزومه خود را به صورت قوی و کار شده و همچنین به زبان انگلیسی نوشته و ارسال کنید و پس از ارسال منتظر پاسخ آن باشید.
رزومه شما در واقع معرف شما و سطح علمی و تواناییهایتان است و تأثیر به سزایی در نتیجه پذیرش خواهد داشت. بنابراین لازم است تا آن را به صورت کاملاً حساب شده و با مشورت یک مشاور تحصیلی تکمیل کنید.
تحویل مدارک
در صورتی که در مرحله قبل رزومه شما مورد قبول قرار گرفته باشد باید نسبت به آماده کردن و ارسال مدارک خود اقدام کنید. توجه داشته باشید تا تمام مدارکی که از شما خواسته میشود را تهیه کنید تا دچار مشکل نشوید. اگر مدرکی را ندارید حتما به پشتیبانی دانشگاه اطلاع دهید تا بتوانید معادل آن را تهیه کنید و یا بدون ارائه آن مدرک پرونده خود را تکمیل کنید.
دانشگاهها ممکن است مدارکی مانند برگه عدم سو ء پیشینه، ترجمه مدارک را نیز از شما بخواهند. در این صورت میتوانید معادل آن ها را نیز ارائه دهید.
اخذ ویزا
برای دریافت ویزا باید ابتدا و قبل از انجام مراحل مصاحبه اقدام کنید تا پس از اتمام سایر مراحل پذیرش، مجاز به دریافت ویزا باشید.
حتما برای وقت گرفتن از سفارت برای انجام مصاحبه و هم چنین مراحل دریافت ویزا دقیق باشید زیرا ممکن است وقت آن بگذرد و برای دوباره گرفتن آن به مشکل بخورید. در حال حاضر وقت گرفتن برای سفارت آلمان یا برخی از کشورهای دیگر ممکن است بیش از یک سال طول بکشد و در این صورت ممکن است فرصت به دست آمده برای شما بسوزد.
مهاجرت
در صورتی که تمام مراحل پذیرش و اخذ ویزا با موفقیت سپری شود نوبت به مهاجرت میرسد. پس از مهاجرت به کشور مورد نظر خود باید به دانشگاهی که موفق به اخذ بورسیه از آن شده اید مراجعه کنید و با دریافت برنامه و انجام سایر مراحل میتوانید تحصیل خود را آغاز کنید.
دریافت بورس تحصیلی مراحل سختی دارد و برای موفقیت در اخذ پذیرش باید در دانشگاهی اقدام به ارائه درخواست کنید که در حیطه رشته تحصیلی و تخصص شما فعالیت میکند و به تخصص شما نیازمند است. همچنین اگر بتوانید رزومه و مدارک مورد نیاز را به موقع به دانشگاه برسانید شانس شما برای دریافت بورس تحصیلی افزایش پیدا خواهد کرد.
پایان پیام/